Aynalardan gözünü alamayan insanlık, bundan yıllar öncesinde “selfie” ile tanıştı. Türkçeye özçekim olarak geçen bu kavram cebimizdeki telefonların kullanılış amacından tutun da tasarım diline kadar birçok özelliğini değiştirmiş durumda. Sosyal medyanın başlıca kullanım şeklini oluşturan selfie kültürü, artık farelerin de uzak olmadığı bir alan.
“Peynir” deyin!
Yüksek lisans için Fransa’da bulunan Augustin Lignier, 2021 yılında bir evcil hayvan dükkanına girdi. İki adet fare sahiplenen Lignier, bu farelere özel bir kafes inşa etti. Deney için kafesin içerisine kemirgenlerin her tuşa bastığında şeker sahibi olabilecekleri bir mekanizma oluşturdu. Bu mekanizma aynı zamanda bir deklanşör sistemiydi ve her basışta farelerin fotoğrafı çekiyordu.
Deney boyunca fareler her deklanşöre bastığında onlara belirli bir oranda şeker verildi. Bu sayede fareleri kendi fotoğraflarını çekmeleri konusunda eğiten Lignier, deney boyunca insanların her gün deneyim ettiği sosyal medya ve yüksek dozda dopamin etkisini minik dostlarımız üzerinde test etti.
Deney sonucunda Lignier’in açıklamasına göre fareler bir süreden sonra kendilerine verilen şekeri yemedi, ancak deklanşöre basmaya devam ettiler. Bu da farelerin tuşa basmaktan mutluluk duyduğunu, yani dopamin hormonu salgıladıklarını gösteriyor.
Skinner kutusu deneyine iyi bir örnek olan bu gözlem, sosyal medya ve selfie alışkanlıklarının biz insanlar üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor.